Etiket Arşivleri: sevgili

ALDATILMAKTAN KORKUYORUM

Aldatılma, Aldatma, Patolojik Kıskançlık ve Bağlanma Stilleri

Bağlanma stilleri, bireylerin ilişki dinamiklerini belirleyen temel kalıplardır. Bu stiller genellikle güvenli, kaçınan, ambivalan ve korkulu olarak dört ana kategoriye ayrılır. Bu stilleri anlamak, sağlıklı ilişkiler kurma ve sürdürme konusunda önemli bir adım olabilir.

Güvenli Bağlanma
Bu tip, çocukluk döneminde duygusal olarak desteklenmiş bireyleri tanımlar. İlişkilerde açıklık ve güveni teşvik eder. Bağlanma stillerinin kökeni genellikle çocukluk dönemine dayanır. Güvenli bağlanma genellikle duyarlı bakım verenlerle ilişkilidir.

Kaçınan Bağlanma
Kaçınan bağlanma, genellikle duygusal mesafe koruma eğilimindedir. Bu bireyler, bağımsızlıklarını vurgulayarak duygusal bağlantılardan kaçınabilirler.

Ambivalan Bağlanma
Ambivalan bağlanma, ilişkilerde belirsizlik ve endişeyle karakterizedir. Bu kişiler, ilişkilerde sürekli bir güvensizlik duyarlar ve kararsız davranışlar sergilerler.

Korkulu Bağlanma
Korkulu bağlanma genellikle geçmişteki istikrarsız ilişkilere dayanır. Bu bireyler, ilişkilerde sürekli bir güvensizlik ve bağımlılık arayışı içindedirler.

Bağlanma stillerini ele almak için terapötik yaklaşımlar kullanılabilir. Güvenli bağlanma geliştirmek için, duygusal ihtiyaçlara odaklanan ve geçmiş ilişkilerin anlaşılmasına yönelik terapiler etkili olabilir.

Aldatmak

Aldatılma sonucu ortaya çıkan travmatik stres, bir kişinin işlevselliğini ciddi şekilde etkileyebilir. Araştırmalar, aldatılmış bireylerde yoğun bir duygusal travmanın ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Bu, kişinin kendine olan güvenini kaybetmesine, düşük öz saygıya ve travma sonrası stres bozukluğu gibi sorunlara yol açabilir.

Aldatmanın motivasyonları karmaşık olabilir. İlgili araştırmalar, genellikle duygusal tatminsizlik, iletişim eksikliği, düşük bağlılık ve kişilik özellikleri gibi faktörlerin aldatma eğilimini artırabileceğini göstermektedir. Kişinin duygusal ihtiyaçlarının karşılanmaması, iletişim eksikliği ve bağlılık eksikliği gibi faktörler aldatma eğilimini artırabilir.

Aldatılan bireylerde depresyon, anksiyete ve intikam düşünceleri sıkça görülür. Aldatan bireyler ise suçluluk duyguları, ilişki kaygısı veya terk edilme kaygısı ile karşı karşıya kalabilir.

Çift – İlişki Terapisi, aldatma sonrası ortaya çıkan sorunları ele almak için etkili bir yöntem olabilir; iletişim becerilerini geliştirmek, güveni yeniden inşa etmek ve ilişki dinamiklerini anlamak için kullanılır (Gottman). Terapistler, çiftlere duygusal ihtiyaçlarını ifade etme ve anlama konusunda yardımcı olabilir.

Aldatılma Korkusu

Aldatılma korkusu, bireyin ilişkilerinde güvenmekte zorlanmasına, sürekli endişe duymasına ve bağlılık konusunda çekingen davranmasına neden olur.

Aldatılma korkusu güven eksikliği ile ilişkili olabilir. Bu eksiklik, geçmiş ilişkilerde yaşanan olumsuz deneyimlerden, aile geçmişinden kaynaklanabilir veya kişinin kendine yönelik güven sorunlarından türebilir. Güven eksikliği, kişinin partnerine tam anlamıyla inanmaktan kaçınmasına ve ilişkide sürekli şüphe içinde olmasına yol açabilir.

Aldatılma korkusu bireyin kendine yönelik düşük öz saygısı ile de bağlantılıdır. Kişi, değersiz olduğuna veya çekici olmadığına inanabilir, bu da partnerinin başka birisine yönelebileceği düşüncesini tetikleyebilir. Düşük öz saygı, kişinin ilişkisinde sürekli olarak reddedileceğinden veya terk edileceğinden korkmasına neden olabilir.

Duygusal güvensizlik, geçmiş ilişkilerde yaşanan duygusal ihlaller veya ebeveynlerle kurulan güvensiz bağlar gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Bu güvensizlik, kişinin başkalarına güvenmek konusunda çekinceli olmasına ve sürekli olarak partnerinin niyetleri konusunda şüphe duymasına yol açabilir.

Aldatılma korkusu yaşayan bireyler sürekli endişe içinde olabilirler. Partnerlerinin sadakatini sorgular, küçük işaretlere aşırı tepki gösterir ve ilişkilerindeki herhangi bir belirsizlik durumunda endişe duyarlar. Bu durum, ilişkinin doğal gelişimini engelleyebilir ve bireyin sürekli olarak duygusal bir gerilim içinde olmasına neden olabilir.

Patolojik Kıskançlık

DSM-5’e (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – 5th Edition) göre, patolojik kıskançlık, obsesif ve kontrol edilemeyen kıskançlık düşünceleri ve davranışlarına işaret eden bir durumdur. Bu durum, kişinin gerçek dışı kıskançlık inançlarına kapılmasını, partnerinin sadakatini sürekli sorgulamasını ve bu kıskançlıkla ilgili dürtüleri kontrol etmekte zorlanmasını içerir. DSM-5, bu durumu Obsesif Kıskançlık Bozukluğu olarak tanımlar ve genellikle kişinin sosyal ve işlevsel alanlarda önemli sıkıntılara yol açabilecek ciddi bir psikopatoloji olarak kabul eder. Bu bozukluk, bireyin ilişkilerinde güçlük çekmesine ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemesine neden olabilir.

Aldatılma korkusuyla başa çıkma, bireyin bu duyguları anlamasını ve yönetmesini gerektirir. Terapi, bu konuda yardımcı olabilir, çünkü duygusal kök nedenleri anlamak ve bu korkularla başa çıkmak için etkili stratejiler geliştirmek önemlidir. İletişim becerilerini artırmak, güven oluşturucu davranışları teşvik etmek ve duygusal bağlılığı güçlendirmek, aldatılma korkusunu azaltmaya yardımcı olabilir.














Telif Hakkı Uyarısı:
Bu yazının tüm hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunmaktadır. Yazının tamamı veya bir bölümü; yazarın yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, alıntılanamaz, yayımlanamaz, ticari amaçla kullanılamaz. İzinsiz kullanım halinde yasal işlem başlatılacak olup, her türlü hukuki ve cezai sorumluluk izinsiz kullanan kişiye aittir.
©psikologecemsercan

AŞKIN ÜZERİMİZDEKİ ETKİLERİ

Havaların ısınmasıyla birlikte insanların daha sosyal hale geldiğini ve aşık olma eğilimlerinin arttığını sizler de fark ediyor musunuz?

Aşk, insanların en temel duygusal deneyimlerinden biri olarak kabul edilir ve yüzyıllardır üzerine birçok araştırma yapılmıştır. Gelibolu Yarımadası’nda çıkan arkeolojik buluntular, aşkın insanlık tarihi boyunca var olduğunu göstermektedir. Peki, aşk nedir?

Yakınlık teorisi, aşkın temelinde insanlar arasındaki duygusal, fiziksel ve sosyal yakınlığın yattığını ileri sürer. İnsanlar, birbirlerine yakın oldukça, duygusal bağlarını güçlendirir ve aşkı deneyimleme olasılıkları artar. Bu teori, aşkın zamanla gelişebileceğini ve uzun süreli ilişkilerde temel bir rol oynadığını göstermektedir.

Bağlanma teorisi ise aşkın temelinde güven ve bağlanma duygusunun yer aldığını öne sürer. İnsanlar, bebeklik döneminde ebeveynleriyle kurdukları güvenli bağlanma ilişkilerini romantik ilişkilerinde de ararlar. Güvenli bir bağlanma stiline çocukluk döneminde sahip olan bireyler, daha sağlıklı ilişkiler kurma eğilimindedir.

Aşkın psikolojik boyutunun yanı sıra, beyin ve hormonlar da aşkı etkileyen faktörler arasındadır. Beyindeki nörotransmitterler, özellikle dopamin, norepinefrin ve serotonin, aşk duygusunu güçlendiren kimyasallardır. Dopamin, ödül ve zevk hissiyle ilişkilendirilirken; norepinefrin, heyecan ve enerjiyi artırır. Serotonin ise duygusal bağlanma ve istikrarla ilişkilendirilir. Bu kimyasallar, aşık olduğumuzda ortaya çıkan heyecan, mutluluk ve bağlanma hissiyle ilişkilendirilir.

Aşk, insanların hayatında büyük bir rol oynar. Ruh halimizi, davranışlarımızı ve sosyal ilişkilerimizi etkiler. Romantik bir ilişkide olmanın psikolojik iyi oluşa katkı sağladığı birçok araştırma tarafından desteklenmiştir. Örneğin, romantik ilişkisi olan bireyler genellikle daha düşük stres seviyelerine ve daha yüksek bir yaşam tatmini düzeyine sahiptirler.

Ergenlik dönemi, duygusal ve sosyal değişimlerin en yoğun yaşandığı dönemdir. Ergenlik kimliklerimizi keşfettiğimiz ve bağımsızlık arayışında olduğumuz zamanlardır. Bu dönemde bireyler romantik ilişkileri deneyimlemek isteme eğilimindedirler. Ergenlik döneminde ‘aşk’ özgüveni artırma, sosyal becerileri geliştirme ve kişisel kimlik oluşumuna katkı sağlama gibi önemli bir rol de oynayabilmektedir. Bu dönemdeki partnerlik ilişkileri genellikle yoğun ve duygusal olabilir, çünkü ergenler duygusal açıdan daha hassas hale gelir.

Yetişkinlik döneminde aşk, romantik ilişkilerin temel bir unsuru olmaya devam eder. Kişinin kendini ifade etme, destek alma, güven duyma ve birlikte büyüme gibi ihtiyaçlarını karşılayabilir. Ayrıca, romantik ilişkilerin yetişkinlerin sağlıkları üzerinde olumlu etkileri olduğu, stres seviyelerini azalttığı ve duygusal refahlarını artırdığı da gözlemlenmiştir.

Aşkın evrimsel boyutunu anlamak için ise evrimsel psikolojiye başvuralım. Aşkın, insanların çiftleşme ve üreme süreçlerindeki evrimsel avantajlardan kaynaklandığını ileri sürerler. Cinsel çekim duygusu, genetik çeşitlilik ve sağlıklı nesillerin üretilmesine katkıda bulunması örneklerdendir.

Aşk, farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Sternberg’ün üç bileşenli aşk modeli, aşkı; tutku, bağlılık ve yakınlık olmak üzere üç bileşene ayırır. Tutku ağırlıklı bir aşk, romantik bir ilişkinin başlangıcında yaygınken, bağlılık ve yakınlık ağırlıklı bir aşk, uzun süreli bir ilişkinin temelini oluşturabilir.

Aşkın tam olarak ne olduğunu ve nasıl işlediğini anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var gibi..

Son yıllarda popülerlik kazanan tanışma uygulamaları (dating apps) da aşkın psikolojik boyutunu etkileyen bir faktördür. Bu uygulamalar, insanların daha geniş bir potansiyel partner havuzuna erişmesini sağlar, ancak aynı zamanda ilişkilerin yüzeysel olmasına ve seçeneklerin fazlalığından dolayı kararsızlık yaşanmasına da neden olabilir. Araştırmalar, tanışma uygulamalarının insanların romantik ilişki kurma sürecini değiştirdiğini göstermektedir, ancak bu uygulamaların uzun vadeli ilişkilere olan etkileri hala tartışmalıdır. Farklı cinsel yönelimler ve açık ilişki modelleri aşkın ve ilişkilerin yapısını anlamak için daha fazla araştırma yapmayı gerektirir.

Unutmayın, aşk kişiden kişiye değişen bir deneyimdir ve her birey aşkı farklı şekillerde deneyimleyebilir. Terapide bireysel deneyimlerimizi dikkate almamız gerektiğini sık sık hatırlatırım. Aşkı keşfetmek, biricik bir yolculuktur.











Bu yazının tüm hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunmaktadır. Yazının tamamı veya bir bölümü; yazarın yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, alıntılanamaz, yayımlanamaz, ticari amaçla kullanılamaz. İzinsiz kullanım halinde yasal işlem başlatılacak olup, her türlü hukuki ve cezai sorumluluk izinsiz kullanan kişiye aittir.
©psikologecemsercan