Bir kişinin başkalarını etkilemek, kontrol etmek veya kandırmak amacıyla çeşitli psikolojik taktikler kullanması manipülasyon anlamına gelir. Manipülatörler, genellikle hedef kişinin duygusal ve veya zihinsel zayıf noktalarını hedeflerler ve onları istedikleri sonuca yönlendirmeye çalışırlar. Manipülasyon, kişiler arası ilişkilerde, işyerlerinde veya toplumsal ilişkilerde ortaya çıkabilir.
Manipülasyona Uğradığınızı Nasıl Anlarsınız?
Manipülasyona uğradığınızı anlamak önemlidir, çünkü bu tür bir ilişki sağlığınızı ve mutluluğunuzu olumsuz etkileyebilir.
- Manipülatör, sizin üzerinizde sürekli bir kontrol sağlamaya çalışır. Kararlarınızı sorgular, izler ve müdahale eder.
- Sık sık suçluluk duygusu yaratır veya duygusal şantajda bulunur. Sizi suçlu hissettirerek istediklerini elde etmeye çalışır.
- Sürekli eleştiriler ve aşağılama ile sizi kendinize karşı güvensiz hissettirir.
- Manipülatör, iletişim kanallarını kapatır veya sizinle konuşmayı reddeder. Bilgiyi sınırlar ve sizden bazı bilgileri saklar.
- Manipülatör, sizden sürekli olarak bir şeyler isteyebilir ve bu istekler sizi rahatsız edebilir.
Manipülasyonu birçok farklı teknikle gerçekleştirebildiği unutulmamalıdır.
- Suçluluk duygusu yaratma
- Ağlama, öfke patlamaları gibi duygusal tepkileri tetikleme.
- Önemli bilgileri saklama veya sınırlama (böylece hedef kişi bilgiye erişememekte ve bağımsız karar verememektedir)
- Farklı kişilere veya durumlara farklı davranma
- Yalan söyleme, gerçekleri çarpıtma veya durumu manipüle etme yoluyla sözel olarak etki yaratmaya çalışma
Manipülasyon, kişiler arası ilişkilerde zararlı bir etki yaratabilir. Ancak farkındalık, sınırlarınızı koruma ve sağlıklı iletişim becerileri geliştirme, manipülasyondan kurtulmanıza yardımcı olabilir.
Manipülasyona uğradığınızı fark etmek kurtulmada ilk adımdır. İşte bu yüzden belirtileri tanımak önemlidir. Sağlıklı ilişkiler ve kişisel refah için manipülasyonu tanımak ve karşı koymak önemlidir. Kendinize olan güveninizi artırmakla başlayalım, öncelikle kendi sınırlarınıza siz saygı gösterin. Aileniz, arkadaşlarınız veya bir uzman ile konuşarak destek arayabilir, sağlıklı iletişim becerileri kazanarak manipülasyona karşı daha güçlü bir duruş sergileyebilirsiniz.
Gaslighting Nedir?
Gaslighting, psikolojik bir manipülasyon tekniği olarak bilinir ve bir kişinin başka bir kişiyi, genellikle romantik ilişkilerde veya kişisel etkileşimlerde, kendi zihinsel sağlığına, hafızasına ve gerçekliğine duyduğu güveni sarsmaya çalışmasını ifade eder. Terimin kökeni, 1944 yapımı “Gaslight” adlı bir filmdeki ana karakterin bu manipülasyon tekniğini kullandığı sahnelerden gelir. Gaslighting, bilimsel olarak psikolojik istismarın bir türü olarak kabul edilir.
Gaslighting uygulayan kişi, kurbanın deneyimlerini, gözlemlerini veya hatıralarını çürütmek için yalanlar söyler veya olayları inkar eder. Örneğin, bir kişi, bir tartışmanın yaşanmadığını iddia edebilir, kurbanın hatırladığı olayları reddedebilir veya başka bir şekilde gerçekleri saptırabilir.
Gaslighting kurbanın kendi gerçekliğini sorgulamasına neden olmak için bilinçli olarak çelişkili bilgiler verme veya tutarsız davranışlar sergileme yoluna gidebilir. Bu, kurbanın kendi zihinsel sağlığını ve algısını sorgulamasına yol açar.
Gaslighting, kurbanın duygusal olarak zayıf hissetmesine neden olmak için eleştiri ve küçümsemeyi içerebilir. Kişi, kurbanı sürekli olarak aşağılar ve değersiz hissettirir.
Telif Hakkı Uyarısı:
Bu yazının tüm hakları 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında korunmaktadır. Yazının tamamı veya bir bölümü; yazarın yazılı izni olmaksızın kopyalanamaz, çoğaltılamaz, alıntılanamaz, yayımlanamaz, ticari amaçla kullanılamaz. İzinsiz kullanım halinde yasal işlem başlatılacak olup, her türlü hukuki ve cezai sorumluluk izinsiz kullanan kişiye aittir.
©psikologecemsercan
Psikolog Ecem Sercan 